مراقبت و نگهداری از باتری خودرو
اگر میخواهید که تا مدت ها از باتری ماشینتان استفاده کنید و حالا حالا ها نگران تمام شدن و یا خرابی آنها نباشید، کافیست تا در نگهداری از باتری خودرو خود کوشا باشید. مراقبت و نگهداری از باتری خودرو کار سختی نیست و فقط کافیست تا برخی از موارد را شناسایی و به طور مداوم آنها را بررسی کنید. در ادامه این مقاله از سایت امداد خودرو تهران به شما می گوییم که بهترین راهکارهای مراقبت و نگهداری از باتری خودرو چه چیزهایی هستند و چگونه می توان عمر مفید باتری را افزایش داد؟
نحوه مراقبت و نگهداری از باتری ماشین
باتری یکی از بخش های حساس خودرو به شمار میرود و در هوای سرد و گرم خیلی سریع تر از بخشهای دیگر واکنش نشان داده و آسیب می بیند. در صورتی که میخواهید عمر باتری مفید باتری ماشینتان زیاد شود، لازم است تا مراقب آن باشید. به همین سادگی! بررسی و نگهداری دوره ای را را نیز فراموش نکنید. منظور از نگهداری دوره ای چیست؟ این نکات را به طور مستمر بررسی نمایید:
- به موقع و نه خیلی زود، باتری اتمی و اسیدی را شارژ کنید. شارژ شدن به موقع باتری های اتمی و اسیدی باعث بالا رفتن عملکرد باتری میشود و طول عمر مفید آنها را افزایش میدهد.
- اگر باتری خودرویتان از نوع باتری اسیدی است، باید حتما به صورت دوره ای که بهترین حالتش هفته ای یک بار است، سطح الکترولیت را چک کنید. دقت داشته باشید که سطح الکترولیت باطری خودرو هیچ وقت کمتر از اندازه مورد نیاز یعنی ۰.۴ تا ۰.۴۵ نشود.
- تمیز نگه داشتن پایه های باتری یکی دیگر از روش های افزایش طول عمر باتری است. مسواک و محلول جوش شیرین در این کار به شما کمک میکنند. اما یادتان باشد که پس از شستشو، آن را کامل خشک کنید و نگذارید مرطوب بمانند.
- مواظب باشید تا هیچ ضربهای به باتری یا سر باتری ها وارد نگردد.
- سعی نکنید تا تند تند باتری را شارژ کنید چون که این کار نه تنها به عمر باطری اضافه نمیکند، بلکه عمر آن را کاهش هم میدهد.
- برای پارک ماشین، بهترین کار آنست که آن را زیر سایه و در صورتی که امکانش بود، خودرو را در پارکینگ قرار دهید. چون که بارشهای مختلف، سرمای بیش از حد و حتی گرمای شدید هم قطعا میتوانند آسیب جدی به باتری ماشین وارد و طول عمر باتری را کم کنند.
- به صورت هفتگی شل بودن سر باتری ها را مورد بررسی و کنترل قرار بدهید. همچنین سوراخ درپوش باتری خودرو را هم چک کنید که روزنهاش باز باشد.
- نگذارید که زنگ زدگی روی باتری بماند. برای این کار میتوانید سولفات منیزیم را در آب گرم حل کنید و آن را به هر کدوم از سلول های باطری اضافه کنید. با این کار عمر مفید باتری ماشین تان را هم بالا میبرید.
- هیچ وقت و تحت هیچ شرایطی، مواد شیمیایی یا قرص به داخل باطری اضافه نکنید.
- از بین بردن شوره اتصالات باتری هم راه دیگری است که میتوانید از آن کمک بگیرید. چون که این شوره از ایجاد ارتباط بین باتری و موتور جلوگیری میکند و باعث میشود تا خودرو به سختی استارت بخورد. این عامل هم به باتری ماشین و هم موتور فشار زیادی وارد میکند و در نهایت طول عمر مفید باتری کم میشود. یکی از ترفندهای خوب برای خلاص از این شورهها، نوشابه گازدار است.
- در صورتی که میزان آب باتری در سلول ها یا همان خانه های باتری زیاد باشد، ممکن است شارژ باتری سبب پاشیدن آن به زیر درب موتور شده و خسارات جدی را به وجود آورد.
- اگر قرار است که برای مدت طولانی از خودروتان استفاده نکنید و جایی پارک باشد، پیشنهاد ما به شما آنست که باتری را از روی خودرو باز کنید و آن را در جایی کنترل شدهتر به صورت جداگانه نگهداری کنید.
- هر از چندگاهی جعبه محافظ باتری خودرو را هم بررسی کنید و اگر شل بود، در جای خودش محکم کنید. چون که در صورت شل بودن، طول عمر مفید باتری هم به شدت کاهش پیدا میکند.
- از وارد کردن ضربه به باتری یا سرباتری ها جدا بپرهیزید.
- باتری ماشین و مخصوصا سر آن را صورت دوره ای تمیز کنید. برای تمیز کردن و رفع سولفاته باتری میتوانید از محلول جوش شیرین استفاده کنید و بعد از تمیز شدن سطح باتری، برای جلوگیری از خوردگی، کمی گریس یا وازلین بزنید. این کار بهتر است تا هر دو ماه یک بار انجام شود.
- در صورت پایین بودن سطح مایع باتری، فقط آب مقطر به آن اضافه نمائید.
- خانه های باتری کاملا جدا از هم ساخته شده اند. بررسی ارتفاع سطح آب باتری در هر یک از آنها باید بطور جداگانه صورت گیرد.
- قطب های باتری را به هم اتصال ندهید این کار موجب ترکیدن باطری یا صدمه به آن می شود.
- سوراخ درپوش باتری را بررسی کنید تا روزنه آن باز باشد.
- شارژ باتری با آمپر بالا و گرفتن جریان زیاد مثلا استارت زدن طولانی عمر باتری را کاهش می دهد.
- زیر باطری یک تیوب قرار دهید و بست های آن را محکم کنید.
- اگر در هر صورت باتری خودرویتان به مشکل خورد، با امداد خودرو تهران تماس بگیرید. تا در زمانی کوتاه با باتری مناسب در کنارتان حاضر شویم.
فاکتورهایی که باعث کاهش عمر مفید باتری میشوند!
زمانی که به مراقبت و نگهداری از باتری می پردازیم اغلب ما فکر میکنیم که تنها باید به بررسی دورهای باتری پرداخته و نکاتی که در بالا ذکر شده را رعایت کنیم، در صورتی که نگهداری صحیح از باتری بیشتر از هر چیزی منوط به ترک عادت های نادرست ما است. بسیاری از ما روزانه در زمان رانندگی و یا استفاده از خودرو کارها و فعالیت هایی را انجام میدهیم که در دراز مدت می تواند به باتری خودرو آسیب رسانده و آن را از کار بیندازند. پس برای نگهداری از باتری خودرو ابتدا باید اقدام به اصلاح عادت های غلط خود نماییم و شرایط استانداردی را فراهم آوریم که سلامت باتری خودرو حفظ شده و عمر و کیفیت آن مناسب تر از همیشه باشد. این عوامل و فاکتورهای را میتوان موارد زیر عنوان کرد:
شرایط محیطی و عادات بد رانندگی
مهمترین عاملی که در نگهداری از باتری باید به آن توجه کنید، شرایط محیطی است. به طور مثال شرایط آب و هوایی مختلف از جمله وجود باران، زمین خاکی، گرما و سرمای شدید، دست انداز ها، انواع آسفالت ها و … همه می توانند بر روی عمر مفید باتری ماشین تاثیر گذار باشند و در نگهداری از باتری اهمیت فراوانی دارند. همچنین خودروهایی که بیشتر از حد در جاده ها رفت و آمد میکنند، نسبت به دیگر خودروهایی که تنها برای مصرف شخصی و ضروری مورد استفاده قرار می گیرند، مطمئناً انرژی بیشتری مصرف کرده و باتری خیلی زودتر در آنها از کار میافتد.
عادت بد رانندگی نیز نباید فراموش شود. به عنوان مثال روشن و خاموش کردن خودرو در بازه زمانی کوتاه به طور مداوم یکی از عادت هایی است که باعث میشود تا باتری خیلی زودتر از حد معمول از کار بیافتد. هر چه که تعداد دفعات روشن خاموش شدن ماشین کوتاه و پشت سر هم باشد، احتمال از کار افتادن باتری نیز بیشتر می شود. از این رو سعی کنید که سفرهای کوتاه یا توقف های زیاد در مسیر طولانی نداشته باشید تا باتری خودرو تان آسیب نبیند.
با این حال ممکن است که از شرایط کار و یا زندگی شما به نحوی باشد مجبور شوید تا خودرو خود را در زمان های کوتاه و پشت سر هم خاموش و روشن کنید. به عنوان مثال راننده تاکسی باشید در این زمان شما می توانید از باتری هایی استفاده کنید که برای این کار طراحی شدهاند و در مقابل استارت زدن های پی در پی و توقف های کوتاه می توانند دوام آورده و به این زودی ها عمر مفیدشان تمام نشود. به طور مثال باتری اوربیتال پریمیوم!
همچنین اگر از ابزارهای دیگر خودرو همچون یخچال، سیستم صوتی، فندک خودرو، کولر و … نیز زیاد استفاده می کنید، مخصوصاً در تابستان مصرف بالایی دارید بهتر است تا خود را برای تعویض باتری آماده نمایید.
معیوب بودن دینام
ممکن است که شما در مراقبت و نگهداری از باتری خودرو سنگ تمام بگذارید، اما باز هم امکان دارد که به علت معیوب بودن دینام، باتری خودرو شما هم زودتر از کار بیافتد. دینام و باتری دو بخش مهم در خودرو هستند و فعالیت یکدیگر را تکمیل می کنند. دینام در اصل بخشی است که وظیفه شارژ شدن باتری را بر عهده دارد و زمانی که به مشکل بخورد در عملکرد باتری نیز اختلال ایجاد می کند. از این رو بهتر است تا در کنار نگهداری از باتری به سلامت دینام هم توجه نمایید. دقت کنید که عدم تعمیر به موقعیت و تعویض دینام میتواند منجر به خالی شدن کامل باتری شود.
روشن ماندن سیستمهای الکتریکی
امان از حواس پرتی! بسیاری از ما به دلیل مشغله ذهنی و فعالیتهای روزمره بسیاری اوقات تجربه آن را داشته ایم که بدون خاموش کردن سیستم های الکتریکی ماشین موتور را خاموش کرده و به دنبال کارهای خود برویم. این کار باعث می شود تا تمام رشته های ما در نگهداری از باتری خودرو پنبه شود! از این رو همیشه به یاد داشته باشید که پیش از ترک خودرو سیستم تهویه هوا، سیستم صوتی و چراغ های خودرو را خاموش کنید.
دمای هوا
مسلماً کنترل دمای هوا در دست شما نیست و ما نیز چنین چیزی را از شما نمی خواهیم! یکی از عوامل مهم تاثیرگذار بر روی سلامت و طول عمر باتری ماشین دمای هوا است. چه دمای هوای گرم و چه دمایی سرد باعث میشوند تا باتری تحت تاثیر قرار گرفته و کارایی اولیه خود را از دست بدهد. از این رو لازم است تا شما در چنین شرایطی توجه بسیار بیشتری نسبت به قبل به خود باتری خودرو خود داشته باشید. در ادامه این شرایط و راهکارهای نگهداری از باتری را در هوای سرد و گرم برایتان بازگو می کنیم.
دمای هوا همچنین باعث کم شدن روغن موتور و البته دیگر مایعات خودرو نیز میشود؛ پس در فصل تابستان توجه بیشتری به خودرو خود داشته باشید.
اختلال در کابل اتصال باتری و دینام
علاوه بر خود دینام کابل های اتصال آن به باتری نیز میتوانند در عملکرد باتری و عمر مفید آن تاثیرگذار باشند. از این رو برای نگهداری از باتری لازم است تا از سلامت این کابلها هم اطمینان حاصل کنید. در صورتی که کابل اتصال باتری و دینام آسیب دیده و یا دچار پارگی یا ساییدگی شده باشد به طوری که جریان الکتریکی قطع و وصل شود، باعث می شود تا در طولانی مدت باتری مستهلک شده و ضعیف گردد.
همان طور که گفتیم دینام یک منبع شارژ برای باتری به شمار می رود و با یک کابل به باتری متصل می شود. این کابل در حقیقت رابطه انرژی بین این دو بخش است و در صورت وجود مشکل، در فرآیند عملکرد ارسال انرژی قطعی به وجود میآورد که همین باعث می شود تا جریان در باتری نوسان پیدا کند.
بر همین اساس در کنار توجه به خود باتری، اتصالات را نیز بررسی کنید و ببینید که پوسیده یا شل نشده باشند. به طور مرتب آنها را تمیز کرده و بررسی کنید. در صورتی که این کابل ها شل شوند، نمیتوانند به خوبی جریان الکتریکی را انتقال دهند و نوسانات را به وجود میآورند. نوساناتی که در نتیجه سبب سخت کار کردن باتری و از کار افتادن زود هنگام آن می شوند.
برق دزدی ماشین
یکی دیگر از عواملی که در نگهداری از باتری اهمیت دارد، برق دزدی ماشین میباشد. این مورد از آن دسته مشکلاتی است که باعث می شود تا زمانی که موتور و تمامی دستگاه های الکتریکی ماشین خاموش هستند، باتری مصرف شود. این اتفاق به دلایل مختلفی رخ می دهد و باید توسط یک کارشناس عیب یابی و رفع گردد. هر چه که این اتفاق زمان بیشتری بیانجامد و و طول بکشد، عمر باتری نیز زودتر به پایان میرسد.
استفاده از باتری نامناسب
نگهداری از باتری چه فایدهای دارد زمانی که شما از یک باتری نامناسب استفاده کرده باشید؟! در گام اول باید این نکته را در نظر بگیرید که کدام باتری برای خودروی شما مناسب است و می تواند جریان الکتریکی مورد نیاز آن را تامین کند. سپس اقدام به نگهداری و مراقبت از آن نمایید. برای این کار می توانید به دفترچه راهنمای خودرو خود مراجعه کرده و باتری با آمپر مناسب خودرو خود را بیابید.
در صورتی که غیر از سیستمهای خودرو از سیستم های صوتی، تصویری و … هم استفاده می کنید و یا در تابستان کولر ماشین را به طور مداوم استفاده و حتی در ترافیک زیاد قرار میگیرید، بهتر است تا باتری با کمی آمپر بالاتر را به کار بگیرید. به این ترتیب خواهید توانست تا مدت زمان طولانی تری از آن استفاده کنید.
خوردگی پایانههای باتری
یکی از مهمترین فاکتورها و عواملی که باعث کاهش عمر مفید باتری می شوند، خوردگی و پوسیدگی پایانه های خود باتری هستند که باعث میشوند تا باتری خیلی زودتر از موعد مقرر خراب شود. به این ترتیب در اثر پوسیدگی اسید باتری در کانال نفوذ کرده و سپس سفت میشود. همین عامل باعث میشود تا مابین پایانه ها و نقاط اتصال تماس موثری برقرار نشده و ارتباط آنها قطع گردد. این امر شارژ مجدد باتری را از طریق دینام با مشکل مواجه می سازد. از این رو لازم است تا برای نگهداری بهتر از باتری خودرو خود، این خوردگی ها را به طور مرتب رفع نمایید.
نحوه نگهداری از باتری خودرو در زمستان
همان قدر که گرما می تواند به باتری آسیب برساند، سرما هم می تواند!! دمای پایین هوا مخصوصاً در زمستان باعث می شود تا عملکرد باتری در حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد کاهش پیدا کند، به طور کلی تمامی باتری ها در دمای صفر درجه سانتیگراد ۳۵ درصد از توانشان را از دست می دهند که این عامل با ساکن بودن خودرو افزایش نیز می یابد.

از این رو نگهداری از باتری خودرو نیز در فصل زمستان اهمیت زیادی دارد؛ چرا که نباید بگذاریم تا ضعیف شده و کارکرد خود را از دست دهد. یکی از نکات بسیار مهم برای مراقبت از باتری در زمستان آن است که همیشه باتری را شارژ نگه داریم. بر اساس استانداردهای نگهداری باتری خودرو، باتری ضعیف در دمای صفر درجه یخ می زند؛ این در حالی است که یک باتری کاملا شارژ شده حتی میتواند دمای منفی ۶۰ درجه نیز به خوبی عمل کند!. از این رو پیش از شروع فصول سرد سال مخصوصا زمستان باتری خود را از نظر الکترونیک و اتصال حتما چک کنید.
در انتخاب یک باتری جدید دقت کنید به طوری که بتواند در آب و هوای سرد نیز دوام لازم را داشته باشد. علامت CCA یا آمپر استارت سرد که معمولا بر روی باتری مشاهده می شود به این معناست که این باتری چگونه می تواند از عهده هوای سرد بر بیاید؛ هر چه که این عدد بالاتر باشد، نشان دهنده کارکرد بالای آن در شرایط آب و هوایی سرد خواهد بود.
در صورتی که از باتری های سربی-اسیدی در خودرو خود استفاده می کنید، در صورت امکان آنها را به باتری های اتمی تغییر دهید؛ چرا که این باتری ها برای کار در تمامی درجه حرارت ها ساخته شده اند اما عملکرد مناسبی در هوای خیلی گرم و یا خیلی سرد ندارند.
در این فصل نه سعی کنید تا محیط خودرو و بازی را متعادل نگه دارید و نگذارید که بیش از حد سرد شوند.
در این فصل نیز به مانند فصول دیگر سال سعی کنید تا خودرو خود را برای مدت طولانی ساکن نگه ندارید؛ چرا که باتری خالی شده و می تواند در روزهای سرد زمستان برای شما ایجاد بحران کند. به عنوان مثال ممکن است که سطح روی باتری ترک برداشته و یخ بزند این یخ زدگی می تواند به داخل باتری نفوذ کرده و آسیب جدی را به آن وارد سازد.
در این فصل نیز می توانید برای حساسیت باتری از هوای سرد آن را باز کرده و در یک محیط گرم و متعادل نگه دارید. با این حال دقت کنید که این زمان بسیار طولانی نشود.
این روزها هوا به قدری گرم است که حتی باتری خودرو نیز نمیتواند تاب بیاورد. در واقع گرمای هوا یکی از عواملی است که باعث میشود تا باتری زودتر خراب شده و در زمان کوتاه تری نیاز به تعویض پیدا کند؛ چرا که خود باتری نیز گرمای زیادی تولید میکند و حرارت شدیدی دارد درنتیجه این گرما و حرارت دو برابر شده و باعث می شود تا تبخیر مایعات در باتری خودرو از همیشه بیشتر شود. در نتیجه ساختار داخلی آن آسیب شدید تری می بیند.
نگهداری از باتری خودرو در فصول گرم سال همچون تابستان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. لازم است تا در این فصل تلاش کنیم تا باتری را خنک نگه داریم. از راهکارهایی که می توانید با آنها به بهبود سلامت باتری خود در این فصل کمک کنید، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نگهداری خودرو در سایه و محلهای سرپوشیده
- خودداری از مدت زمان نگه داشتن دستگاه های برقی به ماشین
- استارت زدن پشت سر هم ممنوع
- شارژ باتری به وسیله شارژر مخصوص
- جلوگیری از سولفاته شدن سر باطری
- عدم فشار آوردن به باتری
- بررسی آب باتری خودرو
- خودداری از خالی شدن باتری
روش های نگهداری از باتری سیلد و اسیدی
همان طور که می دانید استفاده از باتری های سیلد یا اتمی بسیار راحت است؛ چرا که بدون نیاز به نگهداری می باشد و شما دیگه هیچ نیازی به نگهداری و بازدید ندارید. در صورتی که باتری های معمولی یا اسید شارژ باید به طور مداوم مورد نگهداری و مورد بازدید قرار بگیرند تا هم به زودی خراب نشوند و هم گارانتی آنها ابطال نگردد.
برای نگهداری از باتری اسیدی این نکات را در نظر داشته باشید:
- قرارگیری همیشگی سطح الکترولیت بر روی خط MAX باتری
- اضافه کردن تنها آب مقطر استاندارد در صورت کسر الکترولیت
- عدم قرارگیری سطح الکترولیت پایین تر از خط LOW بالاتر از خط MAX
- بازدید ماهانه باتری در تابستان و دو ماه یکبار در زمستان
- بررسی و تست سریع باتری در صورت مشاهده کسر زیاد الکترولیت
- استفاده از عینک و دستکش پلاستیکی باکیفیت در زمان پر کردن باتری با آب مقطر
مدت زمان شارژ در نگهداری از باتری خودرو

نگهداری از باتری خودرو در زمان شارژ آن نیز اهمیت دارد. همانطور که می دانید باتری نقش ذخیره کننده انرژی را دارد. در صورتی که دینام وظیفه اصلی شارژر باتری را داشته و یک منبع شارژ به شمار می رود. با این حال شما میتوانید از شارژر های دیگر و منابع دیگر نیز استفاده کنید. یکی از مهمترین موضوعاتی که رانندگان با آن مواجه می شود مدت زمان شارژ باتری خودرو است!
مدت زمان شارژ باتری به عواملی چون میزان شارژ باتری پیش از شروع رانندگی و سرعت رانندگی بستگی دارد. به عنوان مثال در زمان محاسبه مدت زمان شارژ باتری خودرو با دینام دو حالت کلی به وجود می آید:
- زمانی است که شما دور موتور خود را بالا نگه دارید؛ در این زمان دینام باتری را سریع تر شارژ میکند. به عنوان مثال با رانندگی در شهر یک ساعت یا بیشتر و رانندگی در بزرگراه ۳۰ دقیقه نیز برای شارژ باتری کافی خواهد بود.
- زمانیست که خودرو بیکار باشد؛ شارژ باتری در این زمان میتواند تا ۸۰% کامل شده و دینام نیز می تواند ۱۴ ولت تولید کند. با این حال عوامل موثر در زمان شارژ شدن باتری خودرو را میتوان مواردی چون دور موتور، قدرت شارژر، اندازه دینام، ولتاژ و اندازه باتری و شارژرهای موجود نیز عنوان کرد.
بهتر است تا در کنار نگهداری از باتری خودرو از سایر تجهیزات نیز همچون شارژر به خوبی مراقبت کنید. در صورتی که از شارژر استفاده می کنید، به هیچ وجه آن را در محیط هایی غیر از گاراژ یا انبار قرار ندهید؛ چرا که استفاده از شارژر می تواند سبب ایجاد گاز هیدروژن شود. این گاز بسیار خطرناک بوده و در محیط های خانگی حتی منجر به آتشسوزی نیز می گردد. همچنین توجه کنید که هیچگاه شارژ را برای روی اشیاء رسانا قرار ندهید تا در صورت اتصالی شارژر به محیط پخش نشود و حادثه ایجاد نکند.